Το σκέφτηκα καλά πριν σχολιάσω τα όσα δήλωσε κυρίως « περί πολιτισμού » στη συνέντευξή του με τη Ματούλα Κουστένη, στην Εφημερίδα των Συντακτών, ο Λεωνίδας Καβάκος. Tα περί πολιτικής τα αφήνω γιατί δεν ξέρω πώς ν απαντήσω έτσι όπως τοποθετήθηκε. Θα πω βέβαια ότι ο Picasso όταν χρειάστηκε, ζωγράφισε τη Γκουέρνικα αντί να κλειστεί σ ένα αποστειρωμένο δωμάτιο φτιάχνοντας αριστουργήματα που δεν θ αφορούσαν κανέναν εκείνη τη στιγμή! Όμως αυτό είναι ένα κεφάλαιο για το οποίο θα μιλήσουμε μιαν άλλη φορά.
Επί του θέματος λοιπόν! «Χωρίς τα αρχαία μας μνημεία τι σχέση έχουμε με τον πολιτισμό»
Δεν κατάλαβα πώς βρέθηκε έτσι ξαφνικά εκτεθειμένος, ένας άνθρωπος που ξέρω καλά πως τα προσέχει τα λόγια του και βασανίζει πολύ το μυαλό του πριν πει κάτι και μάλιστα τόσο σοβαρό. Nα είδε κατά τύχην τα τηλεοπτικά σποτ της ΕΡΤ3 που προβάλλει μονίμως μεταξύ άλλων και κάποιους χαριεντιζόμενους και «φερόμενους» ως μουσικούς; Και πού τους ξέρει! Άλλωστε αυτό δεν δημιουργεί και καμιά πολιτιστική υποβάθμιση, πολιτική δημιουργεί. Σκέφτομαι λοιπόν τι νάναι αυτό που θα μπορούσε να κάνει έναν άνθρωπο να πει μια τόσο βαρύγδουπη κουβέντα. Να πω τη μαύρη μου αλήθεια τίποτα. Λοιπόν ΕΧΟΥΜΕ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ αγαπητέ Λεωνίδα. Αν δεν είμαστε ικανοί πολλές φορές να «τον έχουμε ο καθένας», είναι μια άλλη υπόθεση. Υπάρχει όμως και λειτουργεί. Μας θρέφει υπόγεια, μυστικά, έστω κι αν δεν το καταλαβαίνουμε. Δεν είναι μόνο τα μάρμαρα. Είναι κι ο Τερζάκης, ο Παναγιωτόπουλος, o Παπανούτσος, αυτές οι τεράστιες μορφές των γραμμάτων στις μέρες μας, που διαμόρφωσαν τη γλώσσα μας. Ο Σεφέρης, ο Ελύτης 2 Νόμπελ Ποίησης. Ο Εμπειρίκος, ο Σαχτούρης ο Ρίτσος, ο Εγγονόπουλος, ποιητές παγκόσμιας ακτινοβολίας. Ο Παρθένης, ο Γκίκας, οΤσαρούχης,
O Μόραλης, ο Αλέκος Φασιανός. Ο Γιώργος Κουρουπός. O σπουδαίος Δημήτρης Σγούρος, και σύ ο κορυφαίος, αλλά και πόσοι άλλοι εκλεκτοί, που ίσως ξεχνάω! Δεν έχουμε λοιπόν μόνο τα «μάρμαρα», τα αρχαία μας «μνημεία» και μετά το χάος αγαπητέ μου βιρτουόζε! Κάτι έχουμε και πέρα απ αυτά. Κι όχι απλώς κάτι. Πολλά! Πολλά από κείνα που συνθέτουν αυτό που λέμε ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ και που εσύ αμφισβητείς ή που θες ν αμφισβητείς αν υπάρχει σήμερα. Λοιπόν υπάρχει! Eμείς άλλωστε τον νοιώθουμε στο πετσί μας από φύση, ζώντας τα μοιρολόγια κι όχι τα τραγούδια του γάμου. Σου λέει κάτι αυτό; Έτσι ειν η Ελλάδα, και σ αυτή την Ελλάδα ζούμε. Στο τραγικά αυτό ωραίο πέτρινο ακρωτήρι, εδώ κάπου στη Μεσόγειο.
Με ποιόν δεν είμαι
2012, 19 Μαΐου, Σάββατο πρωί, πήρα ένα ταξί από μια μικρή πιάτσα που ‘ναι μπροστά στα Έβερεστ, ακριβώς γωνία 3ης Σεπτεμβρίου και Χέυδεν. Άνοιξα την μπροστινή πόρτα ως συνήθως και κάθισα δίπλα στον οδηγό, που όμως καθώς έμπαινα τον πρόσεξα, γιατί ήταν λιγο περισσότερο του δέοντος ¨σβερκάς¨ με μια μαύρη κοντομάνικη μπλούζα κι ενα παντελόνι χακί παραλλαγής… Στρίψαμε μετά τον ΟΤΕ στην Δεριγνύ, για να βγούμε Πατησίων, κι απο κει θα ανεβαίναμε Αλεξάνδρας. Στη γωνία μας πέτυχε κόκκινο. Δεξιά ήταν παρκαρισμένο ένα βανάκι άσπρο και μπροστά του ακριβώς, μισός φαινόταν μισός όχι, ένας νεαρός μαυράκος, προτείνοντας τα σύνεργα με τα οποία καθάριζε τζάμια. Ξαφνικά νοιώθω τον οδηγό να στρέφει το τιμόνι κατά πάνω του πατώντας γκάζι. Ο ανθρωπάκος έντρομος έκανε ενα δύο σάλτους προς τα πίσω ανεβαίνοντας μάλλον στο πεζοδρόμιο και πηγαίνοντας προς το πίσω μέρος του βανν, κι εγώ πανικόβλητος και πιάνοντας τη λαβή της πόρτας φώναξα στον οδηγό « Τι κάνεις εκεί Χριστιανέ μου..!» Αυτός ψιλοχαμογέλασε και μη δίνοντάς μου καμιά σημασία κοίταξε προς τα πίσω απο το καθρεφτάκι και κάνοντας όπισθεν ολοταχώς προς τον μαυράκο, ψιθύρισε « Τώρα θα δεις τι θα κάνω…!» Πετάχτηκα έξω φοβισμένος, κάνοντας προς τα πίσω, δίπλα απο το ταξί. Ο μικρός ήδη έτρεχε κοντεύοντας να φτάσει στην 3η Σεπτεμβρίου, ο οδηγός ξανάκανε μπροστά σπινάροντας κι έστριψε δεξιά την Πατησίων με κόκκινο, ανάμεσα στα τρόλεϊ, τα λεωφορεία και τα ι.χ., που του κορνάρανε μανιωδώς. Όλα γίναν ξαφνικά μέσα σ’ ελάχιστα δευτερόλεπτα. Στη σύγχυση αυτή, αριθμό δεν πρόλαβα να πάρω.
1983 Αύγουστος. Κάποιοι με πλησίασαν με την πρόθεση να με πείσουν να κάνω μια συναυλία στο Λυκαβητό. Ενας απ’ αυτούς είχε τον κύριο λόγο κι έλεγε όλα τα γνωστά: Θα κάνουμε διαφήμιση, θα κάνουμε τούτο θα κάνουμε τα άλλο, κι εγω τον άκουγα σοβαρά, μη γνωρίζοντας ακόμα περί τίνος ανθρώπου επρόκειτο. Μου είπε λοιπόν συν τοις άλλοις κι ότι θα αναλάβει τα πάντα αυτός, οικονομικά, διαδικαστικά κλπ. Στο μεταξύ, προσφέρθηκε η ΕΡΤ αντί 450.000 δρχ. να μαγνητοσκοπήσει τη Συναυλία με σκηνοθέτη της ΕΡΤ τη Δάφνη Τζαφέρη κι εκφωνητή τον Γιώργο Παπαστεφάνου. Να σημειωθεί, ότι ο Μητσιάς, η Γαλάνη και μια νέα τραγουδίστρια η Ροζαλία, τραγούδησαν χωρίς αμοιβή σαν προσφορά προς εμένα, μια και για πρώτη φορά βρισκόμαστε μαζί στη σκηνή, απο τον καιρό που τους ανακάλυψα. Ξαφνικά, έρχεται ο οργανωτής και μου λέει ότι τα λεφτά της ΕΡΤ θα έβαζε να τα πάρει ένας τύπος που παρίστανε τον ¨κασκαντέρ¨ κι έτσι θα γλίτωνε την Εφορία. Μετράτε τώρα: το 1983, 450.000 δρχ. της ΕΡΤ. Ενας Λυκαβηττός τίγκα δεν έπεφτε καρφίτσα, οι τραγουδιστές απλήρωτοι κι εγώ εισέπραξα από τον οργανωτή, σαρανταοκτώ χιλιάδες δραχμές. Ακριβώς αυτό που βλέπετε, 48.000 δρχ. Κι όταν του είπα τι είναι αυτά, μου απάντησε κυνικότατα « οι καλλιτέχνες παίρνουν τη δόξα κι εμείς τα λεφτά». Φαίνεται όμως πως εκνευρίστηκα γιατί γύρισε και μού είπε «μη φωνάζεις γιατί εγώ δέρνω κιόλας». Φοβήθηκα! Είδα μπροστά μου έναν άλλο άνθρωπο. Έναν τύπο ικανό για όλα.
Μετά από λίγες μέρες ήρθε και το κερασάκι. Κάθε βράδυ άκουγα κι έβλεπα τα τραγούδια μου, ανάμεσα σε τσόντες από ένα κανάλι που λεγόταν ¨ψησταριές Λεωνίδας¨ και στο οποίο είχε πουλήσει τα δικαιώματα της μαγνητοσκοπημένης συναυλίας που ως οργανωτής είχε παραλάβει απ την ΕΡΤ. Δεν το ξεπέρασα ποτέ, κι ούτε πρόκειται να το ξεπεράσω! Πολύ πολύ αργότερα μάθαμε ότι ένα βράδυ βρέθηκε στο δρόμο διαλυμένος απ’ το ξύλο, με σπασμένα σχεδόν όλα του τα κόκαλα από συναδέλφους του της νύχτας, όπως ακούστηκε, γεγονός, για το οποίο έκατσε πολλούς μήνες στο νοσοκομείο. Όταν ανάρρωσε, είχε ασπρίσει ολόκληρος. Το εκρού του νεκρού που λένε. Αυτός ο κύριος σήμερα, βρέθηκε μπροστά μου να κοσμεί ένα ψηφοδέλτιο. Κι επειδή διαθέτει στο μάξιμουμ το μέγα προσόν να μην ντρέπεται, πήρε και τηλέφωνο να τον ψηφίσουμε λέει! Αυτός ο άνθρωπος λοιπόν, είναι υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο μιας Αριστεράς που θέλει ν’ αλλάξει τον κόσμο και να κυβερνήσει τη χώρα. Κι αυτός μπορεί αύριο να είναι απ’ τους κυβερνώντες μας, να είναι ένας εκλεγμένος απ’ το λαό, βουλευτής της Αριστεράς!
Και τώρα πείτε μου εσείς σαν πιο ψύχραιμοι: Τι επιλογές μου δίνει αυτή η Δημοκρατία μας; Να είμαι με τον νεοναζί που κυνήγαγε μπρος πίσω να φάει τον μαυράκο; Ή με τον αντίστοιχο νεοπολιτικό τραμπούκο, που ‘φαγε εμένα και ποιός ξέρει και πόσους άλλους…